کولر آبی و اهمیت آن یکی از اولین روشهایی که بشر جهت خنک کردن محیط اطراف خود انتخاب نمود گذراندن هوای داغ بیرون از روی بوته‌های مرطوب خار و عبور آن به داخل چادر یا کلبه خود بوده است . نوع تکامل یافته این گونه خنک‌کننده‌ها در شهرهای حاشیه کویر مخصوصاٌ یزد دیده می‌سوند که با ساختن بادگیر در جهت مناسب، جریان هوای بیرون به داخل هدایت می‌شود تا با عبور از روی سطوح مرطوب دمای آن کاهش یابد . با کشف و کاربرد الکتریسیته و ساخت موتورهای برقی نوع پیشرفته‌تر این گونه خنک‌کننده‌ها در قالب کولرهای آبی ایرواشری و برجهای خنک‌کن ساخته شد و به بازار عرضه گردید با توجه به عملکرد اینگونه وسایل که از نظر ترمودینامیکی تقریباٌ به صورت آدیاباتیک صورت می‌گیرد ما در اغلب موارد با کاهش دما و افزایش رطوبت شرایط هوای بیرون به آسایش مورد نیاز انسان نزدیکتر می‌شویم بدون اینکه هیچگونه گرماگیری از محیط داخل انجام پذیرد. اگر این خنک‌کننده‌ها برای اماکنی با شرایط محیطی نسبتا نامطوب مانند اغلب کارخانه‌های صنعتی، محیطهایی که رطوت بالا نیاز دارند مانند گلخانه‌ها، سالن‌های کشت محصولات در سایه و غیره و یا اماکن مسکونی که در نقاط نسبتاٌ خشک و نیمه خشک قرار دارند بکار می روند می توانند شرایط آسایش نسبتا مناسبی را فراهم آورند . در این میان کولر های آبی متداولترین این دستگا هها می‌باشند که به دلیل ارزان بودن، سادگی استفاده و مصرف برق کم نسبت به سایر وسایل برودتی بیشترین کاربرد علی الخصوص در اماکن مسکونی را دارا می‌باشد . طبق بررسیهای انجام شده در سال 1375 مصرف برق این وسیله حدود 1550 گیگاوات ساعت بوده است که حدود دو درصد مصرف کشور می‌باشد . ساختمان کولر آبی : فن: از یک قطعه فلزی یکپارچه ساخته می‌شود که باید با دستگاههای الکترونیکی کاملا بالانس شود که باعث عمر طولانی یا تاقانها شده و نیز به مدت طولانی بدون صدا و لغزش به کار خود ادامه دهند پوشا لها : به منظور جریان بهتر هوا و آب می بایست ضخامت پوشالها در تمام سطوح، پخش گردد بدین منظور پوشالها با دستگاههای اتوماتیک دوخته شده و مانع از عبور گردو غبار به درون اتاق می‌شود . بدنه: بدنه و قسمتهای فلزی آن که از جنس ورق گالوانیزه می‌باشد با لایه ضخیمی از فلز روی و رنگ پودر پوشش داده می‌شود . الکتروموتور : وظیفه چرخانده فن را بر عهده دارد. پمپ آب: پمپ آب کار پمپاژ آب از تشک پایینی کولر به سه راهه آب را به عهده دارد و می‌تواند به راحتی آب را به ارتفاع دو متری برساند . اصول عملکرد کولرهای تبخیری ( آبی ) مستقیم: در کولرهای آبی مستقیم آب در داخل جریان هوا تبخیر می‌شود . درجه حرارت تعادل آبی که بطور مداوم گردش می‌کند ، برابر با درجه حرارت حباب تر هوای ورودی خواهد بود. در اثر انتقال جرم و حرارت بین هوا و آب ، همزمان با ثابت ماندن درجه حرارت حباب تر، درجه حرارت حباب خشک هوا کاهش و رطوبت نسبی آن افزایش می‌یابد . کولرهای آبی به دلایل زیر مورد توجه می‌باشند: الف ) مصرف انرژی کمی دارند. ب ) جابجایی مورد نیاز برای تأمین سلامتی انسان به راحتی بوسیله کولر آبی فراهم می‌شود. کاربردهای صنعتی ( Industrial Application) : در یک کارخانه که مقدار بار حرارت داخلی آن زیاد می‌باشد، بسیار مشکل است که بدون تغذیه مقدار قابل توجهی هوای تازه بتوان شرایط داخل را به شرایط هوای خارج نزدیک کرد. با استفاده از مقدار منطقی هوای تازه و سرمایش تبخیری میتوان آن مشکل را مرتفع نمود و بازده کارکنان را بهبود بخشید . اگر این مشکل حل نشود بهره وری کارگران کاهش و خطر ایمنی و بهداشت در ماههای تابستان افزایش می یابد . در روزهای گرم ، احتمال دارد مقدار تولید در کارخانجاتی که به طور مناسب سرد نمی‌شوند حدود 25 تا 40 درصد کاهش پیدا کند . سرمایش تبخیری ساختمانهای صنعتی می‌تواند به صورت سرمایش وضعی یا سرمایش یک ناحیه باشد .کولرهای آبی را می توان به صورت دستی یا خودکار کنترل کرد . در طول فصل پاییز ، زمستان و بهار میتوان هوای تازه این سیستمها را گرم نمود هوای تغذیه شده به صورت ثقلی و یا توسط مکنده‌های سقفی تخلیه می گردند برای اطمینان از این که هوا به سمت کارگران تغذیه می‌شود باید طرح کانال کشی به گونه‌ای باشد که هوا در ارتفاع تا کف توزیع گردد . رطوبت گیری و سرمایش) ( dehumidification & cooling از کولرهای تبخیری برای سرد کردن و رطوبت گیری هوا نیز استفاده می‌شود حرارت و رطوبت خارج شده از هوا باعث افزایش درجه حرارت آب می‌گردد وقتی درجه حرارت ورود آب کمتر از درجه حرارت حباب تر ورودی باشد درجه حرارتهای حباب خشک و تر هوا کاهش خواهند یافت رطوبت گیری هنگامی انجام می شود که درجه حرارت آب خروجی از فرآیند کمتر از درجه حرارت نهایی آب با توجه به حرارت محسوس و نهان و مقدار آب در گردش تعیین می‌گردد در عین حال این درجه حرارت نهایی نباید از نقطه شبنم نهایی مورد نظر بیشتر باشد و معمولا یک یا دو درجه از آن کمتر است هوای خروجی از یک کولر آبی که به عنوان رطوبت گیر استفاده شده است اساساٌ اشباع است . تمیز کردن هوا (air cleaning) تمام گونه‌های کولرهای آبی تا حدودی هوا را تمیز می کنند کولرهایی که در آنها آب ریزش می کند کمترین تاثیر را در پاکسازی هوا دارند و فقط ذرات تا قطر از هوا جدا می کنند با استفاده از نازل‌های با فشار زیاد و طراحی خوب هواشورها می‌توانند هوا را به نحو موثر تمیز کنند . بازده کولرهای آبی در زدودن غبار بستگی به اندازه ، چگالی ، قابلیت جذب آب و حلالیت ذرات غبار دارد ذراتی که بزرگترند و آب را بهتر جذب می‌کنند را میتوان راحتر جدا کرد جدا شدن این ذرات تا حد زیادی ناشی از برخورد آنها با سطوح مرطوب صفحات قطره گیر یا سطح بستری می باشد . سایر کاربرد ها _ کنترل آلاینده‌های گازی _ سرمایش معدن‌ها _ سرد کردن حیوانات _ سرمایش انبار محصولات ( سیب زمینی ، سییب، مرکبات و غیره ) _ سرمایش گلخانه‌ها تعیین ظرفیت کولر آبی : ظرفیت کولر آبی بر حسب CFM =تعداد دفعات تعویض هوا/ حجم فضا بر حسبFT3 تعداد دفعات تعویض هوا از جدول زیر بدست می آید : منطقه نوع ساختمان دفعات تعویض هوا در دقیقه سرد سیر خصوصی 3 سرد سیر عمومی 2.5 معتدل خصوصی 2.5 معتدل عمومی 2 گرمسیر خصوصی 2 گرمسیر عمومی 1.5 اگر در پروژه مربوطه دمای مرطوب هوا و دمای خشک هوا موجود بود دفعات تعویض هوا از رابطه زیر بدست می آمد : دفعات تعویض هوا = 10 /دمای مرطوب هوا ـــ دمای خشک هوا